Tarczyca to gruczoł dokrewny, umiejscowiony z przodu szyi, pod chrząstką tarczowatą. Ma znaczenie dla jakości życia człowieka, ponieważ wytwarza kluczowe hormony:
1. Trójjodotyronina – zawiera 3 atomy jodu, określana jest jako T3.
2. Tyroksyna – zawiera 4 atomy jodu, określana jest jako T4.
Te dwie substancje hormonalne w zasadniczy sposób wpływają na wzrost i rozwój. Ponieważ ingerują w metabolizm węglowodanów, białek i tłuszczów, ich wyprodukowana ilość wpływa również na jakość procesów metabolicznych.
3. Kalcytonina – wpływa na metabolizm wapnia, wpływając tym samym m.in. na gęstość kości.
Jeśli nastąpi odstępstwo od zrównoważonej funkcji tego narządu, będzie to miało wpływ na funkcjonowanie całego organizmu na poziomie psychologicznym i fizycznym.
Do najczęstszych schorzeń tarczycy zalicza się:
Niedoczynność tarczycy.
Jest to spowodowane brakiem hormonów, czyli zmniejszoną funkcją tarczycy. Najczęściej jest spowodowana zapaleniem autoimmunologicznym, u dzieci może być wrodzona. Typowymi objawami są zmniejszona witalność, zmęczenie, przeziębienie, przyrost masy ciała, spowolniona perystaltyka jelit i wynikające z tego zaparcia.
Nadczynność tarczycy (tyreotoksykoza).
Jej przyczyną jest nadmierna produkcja hormonów, czyli wzmożona aktywność tarczycy. Najczęstszą przyczyną jest reakcja autoimmunologiczna organizmu. Typowymi objawami są podwyższone ciśnienie krwi, kołatanie serca, nerwowość, bezsenność, wypadanie włosów, znaczna utrata masy ciała. Metabolizm osób dotkniętych tą chorobą przyspiesza, co przekłada się także na ich stosunek do pożywienia (szybciej trawią i wcześniej odczuwają głód). Często występuje również zwiększona częstość występowania osteoporozy.
W obu schorzeniach może wystąpić powiększenie tarczycy - tzw. wola lub wole. Światowe statystyki wskazują, że choroby tarczycy znacznie częściej występują u kobiet.
Dysfunkcje tarczycy leczy się terapią zastępczą. W przypadku niedoczynności jest to podawanie leków zawierających określone hormony, a w przypadku nadczynności tyreostatyki z możliwością interwencji chirurgicznej lub leczenie radiojodem.
Oprócz tego, że tarczyca wpływa na wykorzystanie składników odżywczych w organizmie poprzez produkcję hormonów, prawdą jest również, że jakość diety wpływa w pewnym stopniu na funkcjonowanie tego narządu. Największy wpływ mają następujące czynniki:
Przyjmowanie jodu.
Jod wchodzi w skład budowy tyroksyny i trójjodotyroniny, a odpowiednia ilość tego pierwiastka w diecie w największym stopniu wpływa na funkcjonowanie całego narządu. Podaje się, że na niedobory jodu cierpi około ¼ populacji świata, dlatego istnieje potrzeba dostosowania koncepcji diety pod kątem zapewnienia jego wystarczającej ilości. Zalecana dzienna dawka dla dorosłej populacji to 150 mikrogramów, bogatym źródłem są produkty morskie (ryby, owoce, algi, sól) czy żuraw czarny.
Ilość selenu.
Selen jest częścią enzymu, który zapewnia konwersję tyroksyny do trójjodotyroniny. Ilość selenu w diecie wpływa zatem na pracę tarczycy, a co za tym idzie na cały metabolizm. Zawartość selenu w żywności zależy od jego ilości w glebie, która jest czynnikiem silnie zmiennym. Zapewnienie wystarczającej ilości selenu w normalnej diecie jest zatem problematyczne w niektórych częściach świata, dotyczy to zwłaszcza Europy, gdzie populacja cierpi na jego niedobór. W odróżnieniu od jodu, dla którego tarczyca dobrze toleruje większe dawki, selenem można łatwo przedawkować. Wskazane jest zatem utrzymywanie jego spożycia na poziomie nie przekraczającym znacząco wartości zalecanej dawki dziennej (55 mikrogramów).
Ilość przeciwutleniaczy.
Spożycie antyoksydantów ma pośredni wpływ na funkcjonowanie tarczycy. Ich główną funkcją jest tłumienie stresu oksydacyjnego, który w nadmiarze wpływa na równowagę kwasowo-zasadową i produkcję hormonów stresu. Taka sytuacja powoduje reakcje zapalne w organizmie, co będzie miało wpływ również na regulację hormonalną tarczycy.
Ilość i jakość białka.
Zawartość białek, w tym ich jakość, wpływa na funkcjonowanie całego metabolizmu w zakresie równowagi pomiędzy procesami katabolicznym i anabolicznym. Dotyczy to również tarczycy, dlatego konieczne jest zapewnienie dziennego spożycia białka odpowiadającego indywidualnym potrzebom każdego człowieka.
Stosunki makroelementów.
Proporcja głównych źródeł energii dla komórek, czyli węglowodanów i tłuszczów w diecie, decyduje o tym, jak szybko energia zostanie wygenerowana. Wpłynie to również na szybkość procesów metabolicznych. Większy udział tłuszczów generalnie spowalnia procesy energetyczne, podczas gdy wysoki udział węglowodanów (ale ich wartość glikemiczna również odgrywa rolę) wręcz przeciwnie, przyspiesza metabolizm. Zmieniając proporcje makroskładników w diecie można pośrednio wpływać na jakość funkcjonowania tarczycy.
Zawartość substancji antyżywieniowych.
Niektóre substancje antyżywieniowe (szczególnie grupa wola, czasami nazywana również goitrogenami) mają zdolność zakłócania funkcji tarczycy i sprzyjania jej powiększeniu (termin „wole” pochodzi od terminu „wole”). Dzieje się to poprzez zablokowanie dopływu jodu do komórek, zmniejszenie produkcji TSH (hormonu tyreotropowego) lub zaburzenie funkcji enzymu wiążącego jod z hormonami wytwarzanymi przez tarczycę.
Najwięcej strumigenów znajduje się w warzywach krzyżowych (brokuły, kapusta, brukselka, kalafior, szpinak, rzepa...), niektórych zbożach (kukurydza, kasza gryczana), nasionach (len, orzeszki piniowe), roślinach strączkowych (fasola, soja i jej produkty - mleko, tempeh, tofu) lub owoce (truskawki, gruszki, brzoskwinie). Zawartość substancji strimogennych w tych produktach spożywczych można w pewnym stopniu zmniejszyć poprzez obróbkę cieplną.
Spożycie tych pokarmów powinny ograniczać przede wszystkim osoby dotknięte dysfunkcją tarczycy, u osób zdrowych nie występuje zwiększone ryzyko niepożądanego wpływu na czynność tego narządu.
Bc. Lenka Křehlíková
Bardzo podobał mi się kurs Journey to a Dream Body. Za kilka miesięcy będziesz to mieć Przeczytam całość jeszcze raz, żeby się odświeżyć i jesienią lub zimą wybiorę się na kolejny kurs - na przykład Sekret wieku biologicznego lub Siła myśli. Chciałbym głównie po to, aby zmotywować do zdrowszego odżywiania i większej liczby ćwiczeń, i to wszystko udało się. Dzięki temu, że nadal mam dostęp do materiałów kursowych, jestem tego pewien potrafi się jeszcze bardziej zmotywować. Jestem entuzjastycznie nastawiony do tej strony internetowej, oferty kursów, wiedzy specjalistycznej i jednocześnie zrozumiałość dla laików, gra ZOF i testy na każdy dzień, ty mi wiele pomogły w zaszczepieniu niezbędnych informacji. Dziękuję.
Alena Rudolf Honolková, DiS.
Na kurs Konsultanta Żywieniowego trafiłam „przypadkiem” szukając w Internecie konsultanta żywieniowego w moim miejscu zamieszkania. Oferta kursu bardzo mnie zainteresowała, zarówno pod względem merytorycznym, jak i merytorycznym. Ukończenie kursu zyskało bardzo szerokie spojrzenie nie tylko w zakresie odżywiania, ale także funkcjonowania organizmu. Dzięki temu, że lubię i interesuje mnie ten temat, zdecydowałam się kontynuować tę dziedzinę na poziomie zawodowym. Doceniam profesjonalne prowadzenie kursu, wgląd w dziedzinę żywienia jest naprawdę kompleksowy z różnych punktów widzenia. Ciekawa jest także oferta innych kursów, z których na pewno skorzystam w przyszłości, poszerzając swoje umiejętności.
Martin Linda
Pan Mgr. Martin Jelínek postawił poprzeczkę naprawdę wysoko w dziedzinie edukacji. Jest to wysokiej jakości i wyrafinowany system edukacyjny, który będzie angażował i uczył podstawowych informacji z zakresu zdrowia i żywienia. Bardzo się cieszę, że mogłem wziąć udział w tym kursie, ponieważ było to wspaniałe doświadczenie od początku do końca. Impuls do edukacji w tym kierunku miałam kilka lat temu, jednak ten kurs wyniósł mnie na nowy poziom w podróży po wiedzę o żywieniu i odżywianiu. zdrowie. Kwant wiedzy mógłby zostać przetworzony mentalnie przez mniejszą liczbę osób, jeśli nie było map myśli i sumiennie przygotowanych dokumentów z okazjonalnymi zabawnymi prezentacjami informacji. Można było połączyć formę obróbki, wysoką jakość źródło informacji, otwarte na różne kierunki i interesujące ucznia. Można by napisać wiele pozytywnych informacji na temat tego kursu, ale ja uważam, że najlepsze to osobiste doświadczenie. Jeszcze raz dziękuję mgr. Martinowi Jelínkowi za ten kurs i jego przyjazne, cierpliwe podejście do studentów.
