Wstęp / Co się u nas studiuje / Dysfunkcja tarczycy
Tarczyca to gruczoł dokrewny, umiejscowiony z przodu szyi, pod chrząstką tarczowatą. Ma znaczenie dla jakości życia człowieka, ponieważ wytwarza kluczowe hormony:
1. Trójjodotyronina – zawiera 3 atomy jodu, określana jest jako T3.
2. Tyroksyna – zawiera 4 atomy jodu, określana jest jako T4.
Te dwie substancje hormonalne w zasadniczy sposób wpływają na wzrost i rozwój. Ponieważ ingerują w metabolizm węglowodanów, białek i tłuszczów, ich wyprodukowana ilość wpływa również na jakość procesów metabolicznych.
3. Kalcytonina – wpływa na metabolizm wapnia, wpływając tym samym m.in. na gęstość kości.
Jeśli nastąpi odstępstwo od zrównoważonej funkcji tego narządu, będzie to miało wpływ na funkcjonowanie całego organizmu na poziomie psychologicznym i fizycznym.
Do najczęstszych schorzeń tarczycy zalicza się:
Niedoczynność tarczycy.
Jest to spowodowane brakiem hormonów, czyli zmniejszoną funkcją tarczycy. Najczęściej jest spowodowana zapaleniem autoimmunologicznym, u dzieci może być wrodzona. Typowymi objawami są zmniejszona witalność, zmęczenie, przeziębienie, przyrost masy ciała, spowolniona perystaltyka jelit i wynikające z tego zaparcia.
Nadczynność tarczycy (tyreotoksykoza).
Jej przyczyną jest nadmierna produkcja hormonów, czyli wzmożona aktywność tarczycy. Najczęstszą przyczyną jest reakcja autoimmunologiczna organizmu. Typowymi objawami są podwyższone ciśnienie krwi, kołatanie serca, nerwowość, bezsenność, wypadanie włosów, znaczna utrata masy ciała. Metabolizm osób dotkniętych tą chorobą przyspiesza, co przekłada się także na ich stosunek do pożywienia (szybciej trawią i wcześniej odczuwają głód). Często występuje również zwiększona częstość występowania osteoporozy.
W obu schorzeniach może wystąpić powiększenie tarczycy - tzw. wola lub wole. Światowe statystyki wskazują, że choroby tarczycy znacznie częściej występują u kobiet.
Dysfunkcje tarczycy leczy się terapią zastępczą. W przypadku niedoczynności jest to podawanie leków zawierających określone hormony, a w przypadku nadczynności tyreostatyki z możliwością interwencji chirurgicznej lub leczenie radiojodem.
Oprócz tego, że tarczyca wpływa na wykorzystanie składników odżywczych w organizmie poprzez produkcję hormonów, prawdą jest również, że jakość diety wpływa w pewnym stopniu na funkcjonowanie tego narządu. Największy wpływ mają następujące czynniki:
Przyjmowanie jodu.
Jod wchodzi w skład budowy tyroksyny i trójjodotyroniny, a odpowiednia ilość tego pierwiastka w diecie w największym stopniu wpływa na funkcjonowanie całego narządu. Podaje się, że na niedobory jodu cierpi około ¼ populacji świata, dlatego istnieje potrzeba dostosowania koncepcji diety pod kątem zapewnienia jego wystarczającej ilości. Zalecana dzienna dawka dla dorosłej populacji to 150 mikrogramów, bogatym źródłem są produkty morskie (ryby, owoce, algi, sól) czy żuraw czarny.
Ilość selenu.
Selen jest częścią enzymu, który zapewnia konwersję tyroksyny do trójjodotyroniny. Ilość selenu w diecie wpływa zatem na pracę tarczycy, a co za tym idzie na cały metabolizm. Zawartość selenu w żywności zależy od jego ilości w glebie, która jest czynnikiem silnie zmiennym. Zapewnienie wystarczającej ilości selenu w normalnej diecie jest zatem problematyczne w niektórych częściach świata, dotyczy to zwłaszcza Europy, gdzie populacja cierpi na jego niedobór. W odróżnieniu od jodu, dla którego tarczyca dobrze toleruje większe dawki, selenem można łatwo przedawkować. Wskazane jest zatem utrzymywanie jego spożycia na poziomie nie przekraczającym znacząco wartości zalecanej dawki dziennej (55 mikrogramów).
Ilość przeciwutleniaczy.
Spożycie antyoksydantów ma pośredni wpływ na funkcjonowanie tarczycy. Ich główną funkcją jest tłumienie stresu oksydacyjnego, który w nadmiarze wpływa na równowagę kwasowo-zasadową i produkcję hormonów stresu. Taka sytuacja powoduje reakcje zapalne w organizmie, co będzie miało wpływ również na regulację hormonalną tarczycy.
Ilość i jakość białka.
Zawartość białek, w tym ich jakość, wpływa na funkcjonowanie całego metabolizmu w zakresie równowagi pomiędzy procesami katabolicznym i anabolicznym. Dotyczy to również tarczycy, dlatego konieczne jest zapewnienie dziennego spożycia białka odpowiadającego indywidualnym potrzebom każdego człowieka.
Stosunki makroelementów.
Proporcja głównych źródeł energii dla komórek, czyli węglowodanów i tłuszczów w diecie, decyduje o tym, jak szybko energia zostanie wygenerowana. Wpłynie to również na szybkość procesów metabolicznych. Większy udział tłuszczów generalnie spowalnia procesy energetyczne, podczas gdy wysoki udział węglowodanów (ale ich wartość glikemiczna również odgrywa rolę) wręcz przeciwnie, przyspiesza metabolizm. Zmieniając proporcje makroskładników w diecie można pośrednio wpływać na jakość funkcjonowania tarczycy.
Zawartość substancji antyżywieniowych.
Niektóre substancje antyżywieniowe (szczególnie grupa wola, czasami nazywana również goitrogenami) mają zdolność zakłócania funkcji tarczycy i sprzyjania jej powiększeniu (termin „wole” pochodzi od terminu „wole”). Dzieje się to poprzez zablokowanie dopływu jodu do komórek, zmniejszenie produkcji TSH (hormonu tyreotropowego) lub zaburzenie funkcji enzymu wiążącego jod z hormonami wytwarzanymi przez tarczycę.
Najwięcej strumigenów znajduje się w warzywach krzyżowych (brokuły, kapusta, brukselka, kalafior, szpinak, rzepa...), niektórych zbożach (kukurydza, kasza gryczana), nasionach (len, orzeszki piniowe), roślinach strączkowych (fasola, soja i jej produkty - mleko, tempeh, tofu) lub owoce (truskawki, gruszki, brzoskwinie). Zawartość substancji strimogennych w tych produktach spożywczych można w pewnym stopniu zmniejszyć poprzez obróbkę cieplną.
Spożycie tych pokarmów powinny ograniczać przede wszystkim osoby dotknięte dysfunkcją tarczycy, u osób zdrowych nie występuje zwiększone ryzyko niepożądanego wpływu na czynność tego narządu.
Mgr. Martin Jelínek
Mgr. Viera Krčmáriková
Dziękuję bardzo za możliwość dowiedzenia się tak wiele na temat odżywiania i otwarcia się drzwi do innego obszaru, który mnie interesuje. Oprócz pracy zajmuję się także pracą jako instruktor zajęć grupowych. Spotykałem się z klientami coraz częściej interesuję się poradnictwem żywieniowym, więc postanowiłam połączyć oba w jedno to była słuszna decyzja. Możliwość wzięcia udziału w tym kursie online był dla mnie najlepszym wyborem, aby móc zarządzać nauką podczas pracy i działalność drugorzędna, w którą jestem zaangażowany. Kurs bardzo mi pomógł w zrozumieniu jak faktycznie działa nasz organizm, ale przede wszystkim metabolizm i to, jak się masz poprzez dietę możemy znaleźć właściwą drogę i w ten sposób rozwiązać wiele spraw problemy zdrowotne i dobre samopoczucie. Program nauczania został wystarczająco wyjaśniony i skonsolidowane poprzez zastosowanie teorii poprzez tworzenie menu konkretnych problemów, z którymi spotkamy się w praktyce. Naprawdę doceniam wysiłek wyjaśnienie podstaw żywienia i kilku sposobów odżywiania się lub z punktu widzenia filozofia tradycyjnej medycyny chińskiej, czyli ajurweda. Chociaż jestem podstawowy pomyślnie ukończyła studia i już je przetworzyła, nie mogę się doczekać dalszej edukacji w tej dziedzinie i wierzę, że wszystkie informacje, które pomogły nie tylko mnie, pomogą także moim przyszłym klientom.
Dana Švestková
Pragnę podziękować Panu Martinowi Jelínkowi za profesjonalną i wszechstronną metodę nauczania. Od 23 lat zajmuję się holistycznym zdrowiem i czułam, że w opiece nad klientami wciąż brakuje mi informacji na temat żywienia. Jako eksperymentatorka odżywiania RAW odkryłam, że skrajności nie są odpowiednie dla ludzkiego organizmu, nawet jeśli niektóre sposoby odżywiania wydają się jedynymi najzdrowszymi. Najważniejsze jest indywidualne podejście do człowieka (klienta). Na kursie ATAC zrozumiałem powiązania pewnych rzeczy, które znałem, ale także nowych faktów, które mnie zaskoczyły. Od kilku lat jestem wegetarianką, a ważne sugestie i rady dotyczące zbilansowanej diety otrzymałam od znakomitego nauczyciela Pana Jelínka. Kiedy zapytano nas, dlaczego wybraliśmy właśnie ten ośrodek szkoleniowy, moja odpowiedź brzmiała: zgodnie z intuicją. Poszukując odpowiedniego kursu, Konsultant ds. Żywienia kierował się faktem, że kursy ATAC łączą zachodnie podejście medyczne ze starymi, wschodnimi naukami. Jestem terapeutą TCM i psychologii energetycznej. Zatem treść kursu była bezpośrednio związana z moimi zainteresowaniami, to wspaniale, a studia sprawiały mi przyjemność. Znajomy, którego przekonałem do studiowania ze mną, wielokrotnie powtarzał mi: „dokonałeś dobrego wyboru”. I jestem o tym przekonany w 100%. Jeszcze raz dziękuję za życzliwą postawę i pomocne zachowanie. Mogę jedynie polecić kurs wszystkim zainteresowanym. Myślę, że w Czechach nie znajdziesz lepszego.
Renata Otrubová
Temat zdrowego funkcjonowania organizmu zawsze mnie interesował. Zawsze fascynowała mnie świadomość, że jeśli się naprawdę chce, to znajdzie się sposób na zdrowie, satysfakcję i sposób na radosne przeżywanie własnego życia. Wierzę, że gdy nasze ludzkie ciało dobrze funkcjonuje, jest zdrowe, szczupłe i zadowolone pod każdym względem, możemy w takim ciele żyć dokładnie tak, jak sobie życzymy w tajemnicy naszej duszy. Ćwiczę już ponad 20 lat i jestem pewien, że nigdy nie przestanę. Zdrowym odżywianiem interesuję się już od dawna, ale dzięki kursom pana Martina Jelínka otworzyła się przede mną wspaniała przestrzeń do studiowania żywienia. Te kursy przerosły moje oczekiwania. Są dosłownie naładowane informacjami, starannie ułożonymi w jedną logiczną całość i śmiem twierdzić, że nawet zupełny laik wkrótce zrozumie wszystkie powiązania krok po kroku. Bardzo doceniam i cenię także swego rodzaju holistyczną perspektywę, którą można dostrzec w osobistych wykładach zarówno pana Jelínka, jak i pozostałych wykładowców, a która mnie bardzo interesuje. Kiedyś chciałam, żeby w moim życiu pojawiały się tylko prawdziwe i stuprocentowe rzeczy, zdarzenia i ludzie... Jestem absolutnie pewna, że kursy ATAC dokładnie odpowiadają moim oczekiwaniom.
