Wstęp / Co się u nas studiuje / Nietolerancja glutenu
Celiakia to poważna, trwająca całe życie choroba autoimmunologiczna jelit, spowodowana nietolerancją białek glutenowych w diecie. Jest to problem układu odpornościowego, gdy gluten zostaje błędnie rozpoznany przez układ odpornościowy (jako substancja szkodliwa dla organizmu) i organizm zaczyna wytwarzać przeciwko niemu przeciwciała. Prowadzi to do uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego (= warstwy enterocytów) i zapalenia błony śluzowej. Uszkodzona powierzchnia błony śluzowej nie może się zregenerować i następuje zmniejszenie (= wygładzenie) kosmków, szczególnie w okolicy przełyku i dwunastnicy.
Gluten to lepkie białko składające się z dwóch składników:
Powodują celiakię. Lokalizacja Prolaminy znajduje się w:
Owies nie zawiera glutenu, lecz peptydy (aweniny), z których część jest w stanie wiązać przeciwciała z peptydami gliadyny. Z tego powodu owies jest przedstawiany jako stosunkowo „bezpieczne” zboże glutenowe dla chorych na celiakię (= wykazuje najniższą toksyczność, przeciwnie, jest najwyższa w przypadku pszenicy). Nietolerancja występuje tylko w przypadku jednego białka.
Są bardziej narażeni na alergię na gluten.
Podaje się, że przeciętna dieta zachodnia zawiera około 10 g glutenu dziennie. Jednak do wywołania celiakii wystarczy zaledwie 100 mg glutenu dziennie. Z tych powodów za bezpieczną dawkę uważa się 20-50 mg glutenu (= 10-25 mg gliadyny) dziennie.
Celiakia występuje zarówno u dzieci, jak i dorosłych i często jest przekazywana w rodzinach z pokolenia na pokolenie. U dzieci czasami objawia się to już w pierwszych miesiącach życia, kiedy rozpoczynają one spożywanie pokarmów stałych zawierających gluten (ciasteczka, ciastka), lub choroba może rozwinąć się nawet w późniejszym okresie życia. U osób dorosłych celiakia najczęściej pojawia się w przypadkach, gdy przez dłuższy czas spożywają nadmiar glutenu, co nie jest ludzkie przewód pokarmowy w tym odporny system dostosowane i responsywne pojawienie się tej bardzo nieprzyjemnej choroby.
O rozwoju celiakii decydują nie tylko czynniki genetyczne i obecność glutenu w żywności, ale często także czynnik wyzwalający (długotrwały stres, infekcja wirusowa, ciąża...). Przyjmuje się, że na celiakię choruje około 1% populacji, ale tylko u około 20% tej liczby diagnozuje się ją. Może wystąpić w każdym wieku, częściej dotyka kobiety niż mężczyzn.
U osób wrażliwych gluten powoduje zaburzenia cienkiej powierzchni jelita (kosmki i mikrokosmki stopniowo zanikają), przez co pogarsza się wchłanianie składników odżywczych z diety.
Typowe objawy to:
Dokładną diagnozę ustala się na podstawie biopsji – pobiera się i bada wycinek jelita cienkiego.
Niektórzy ludzie odczuwają negatywne reakcje (nudności, biegunka, wzdęcia) po spożyciu pokarmów zawierających gluten, jednak błona śluzowa jelita cienkiego nie ulega uszkodzeniu – w takich przypadkach nie jest to bezpośrednio celiakia, ale przede wszystkim „zwykła” nietolerancja glutenu.
Wszystkie te problemy spowodowane spożyciem glutenu są obecnie nieuleczalne, konieczne jest przestrzeganie diety bezglutenowej. Polega to na znacznym ograniczeniu lub wyeliminowaniu glutenu z diety.
W odniesieniu do zawartości glutenu w żywności definiuje się 2 kategorie:
Dzięki temu na diecie bezglutenowej można bezpiecznie spożywać produkty bezglutenowe. Należy jednak liczyć w stosowanej ilości produkty o bardzo niskiej zawartości glutenu i w ten sposób monitorować zawartość glutenu ogółem.
Żywność przeznaczona na dietę bezglutenową oznaczona jest zawsze symbolem przekreślonego kłosa.
Celiakii często towarzyszą nie tylko inne nietolerancje pokarmowe (najczęściej na laktozę ), ale także różne alergie pokarmowe. Takie stwierdzenie ze zrozumiałych powodów komplikuje podejście do diety. Ponieważ towarzyszącym objawem celiakii jest upośledzona zdolność jelit do wchłaniania składników odżywczych, brakuje (ogólnie) pewnych substancji, na których warto skupić uwagę w diecie lub uzupełnić je suplementacją:
Intensywnie badany jest także wpływ organizmów probiotycznych na odbudowę uszkodzonej błony śluzowej jelit. Warto zauważyć, że ryzyko rozwoju celiakii jest znacznie zmniejszone u dzieci karmionych piersią.
Praktyczna koncepcja menu bezglutenowego wydaje się prosta, gdyż w zasadzie zastępuje się zboża bezglutenowe. Faktem jest, że osoby z celiakią muszą zachować ostrożność przy ich wyborze ze względu na ryzyko obecności „ukrytego” glutenu. Jest to nie lada wyzwanie, ponieważ częścią diety są produkty przetworzone, do których producenci często dodają gluten. Najczęściej są to produkty mięsne w tym wędliny, produkty sojowe (sosy, pasta miso), lody, keczupy, musztardy, wyroby cukiernicze i wiele innych.
Mgr. Jana Bytčáneková
Po długim namyśle zdecydowałam się na kurs internetowy Konsultant ds. Żywienia i Suplementacji; Szukałem czegoś podobnego tutaj, na Słowacji, ale nic nie przemówiło do mnie tak bardzo, jak ten kurs. Posiada wszystkie cechy kursu wysokiej jakości – jest jednocześnie długotrwały i intensywny; forma online pozwala na naukę we własnym tempie, jednocześnie realizacja trzech lekcji dziennie nie pozwala zbytnio opóźniać przygotowania map myśli i samej nauki. Odpowiada mi system nauki poprzez mapy myśli, mam z nimi doświadczenie z poprzednich lat. Teksty do studium są stosunkowo krótkie, ale bogate w informacje. Alternatywne spojrzenie na odżywianie z zastosowaniem zasad tradycyjnej medycyny chińskiej czy Ajurwedy sprawiło mi ogromną radość, dzięki nim potwierdziłam to, co wcześniej robiłam intuicyjnie. Na chwilę obecną nie zajmuję się poradnictwem żywieniowym, póki co służę radą jedynie zainteresowanym członkom rodziny lub znajomym. W najbliższej przyszłości chciałbym jednak realizować się w tej sferze, z naciskiem na holistyczne podejście do człowieka i choć wiem, że jest to kwestia uczenia się przez całe życie i ciągłej pracy nad sobą, kurs Martina Jelínka dał mi dla mnie bardzo solidny fundament, na którym można dobrze budować. I na pewno wybiorę z oferty innych jego kursów, wybrałam już co najmniej trzy bliskie mojemu sercu.
Stanislava Zachovalová
Od zawsze interesowałam się tematyką żywieniową, choćby dlatego, że sama zawsze zmagałam się ze swoją wagą.Szukałam informacji, a następnie ukończyłam kurs żywieniowy. Podświadomie zawsze czułam, że to mi nie wystarczy.Przeczytałam mnóstwo artykułów na temat odżywiania i tak trafiłam na Mgr. Martin Jelínek i Kurzyatac. ARTYKUŁY POCHODZĄ Z TEGO ŹRÓDŁA :-) Zajmuję się żywieniem i udaje mi się pomagać ludziom w drodze do lepszego życia, jednak jestem zwolenniczką tego, że wiedzy nigdy dość i zawsze warto się kształcić. Zdecydowałem się na kurs Mgr. Martin Jelínek głównie dlatego, że uznaję go za eksperta, a kurs przyciągnął mnie ze względu na swój zakres i możliwość nauki online. Moja chęć przekazywania informacji była na wyciągnięcie ręki :-) Najbardziej zainteresowała mnie gra edukacyjna ZOF - jest to świetne narzędzie, w którym od razu zdobytą wiedzę wprowadzam w życie. Miło było zauważyć, że moją zmianę zauważyli głównie moi klienci. Wiem na pewno, że chcę przejść wszystkie kursy, które prowadzi Mgr. Martin Jelínek oferuje i jestem pewien, że będę zadowolony jako Konsultant ds. żywienia i suplementacji. CZEKAM Z niecierpliwością, DZIĘKUJĘ I GORĄCO POLECAM :-)
Bc. Zuzana Hajduková, DiS.
Minęły już dwa lata od ukończenia kursu Doradca Żywienia i Suplementacji pod kierunkiem mgr. Marcin Jelínek. I nawet po tych dwóch latach mogę ze 100% pewnością powiedzieć, że nie żałuję i nigdy nie będę żałować, bo nastał zdrowy tryb życia częścią mojego codziennego życia. W ciągu półrocznego kursu wynoszącego 410 godzin I przyswoiła wiele informacji, które popychały mnie do przodu. Podłączyłem zdrowo styl życia połączony ze sportem, w który jestem całkowicie zaangażowany. W kursie Doradca ds odżywianiu i suplementacji, dowiedziałam się wielu cennych informacji, które wykorzystałam w praktyce zastosowałem, nadal aplikuję i będę to robić. Oczywiście chcę się kształcić w tym kierunku dalej, dlatego stopniowo uczęszczam na kolejne kursy pod okiem Martina Jelínka. Lubię, w jakim stylu prowadzi kursy - zawsze tworzy atmosferę spokojnego otoczenia. podziwiam go opanowanie i wrodzona inteligencja, a także talent do wykładania. Ilekroć na niego spojrzysz Mogę zadawać pytania i zawsze otrzymuję pełną odpowiedź bez rywalizacji :-). Kursy pod prowadzony przez mgr. Mogę tylko polecić Martina Jelínka. Nie tylko będziesz czuć się dobrze w spokojnej atmosferze, ale otrzymasz tyle wyczerpujących informacji, ile chcesz pragnąć więcej. Dziękuję Marcin, szczerze :-)
