Żelazo

W przypadku żelaza pojęciem jest mioglobina. Co to znaczy?

Mioglobina jest białkiem mięśniowym, które oprócz składnika białkowego zawiera także hem organiczny związek azotu, w którym związany jest atom żelaza dwuwartościowego. Główną funkcją mioglobiny jest przenoszenie tlenu z krwi do mitochondriów, gdzie zachodzi utlenianie komórkowe. Żelazo występuje w mioglobinie w około 10% jego całkowitej zawartości w organizmie.

Piszesz, że Fe jest słabo wchłaniany ze źródeł roślinnych. Ciekawi mnie jak bardzo, bo np. komosa ryżowa czy proso są doskonałym źródłem żelaza.

W przypadku poszczególnych składników zawartych w żywności należy rozróżnić, w jakiej formie chemicznej występują i z jakimi innymi substancjami są powiązane. Organizm może wykorzystywać różne formy wiązań, jednak faktem jest, że stopień ich przydatności biologicznej jest zróżnicowany. Żelazo jest tu typowym przykładem, ponieważ większość żelaza w pokarmach zwierzęcych jest związana z porfiryną, gdzie określamy to wiązanie jako „żelazo hemowe”, podczas gdy u roślin wiązanie to nie występuje, dlatego definiujemy je jako „żelazo niehemowe” „. Żelazo hemowe jest stosunkowo dobrze przyswajalne, jednocześnie wchłanianie żelaza przez błony śluzowe jelit jest również wyższe (wg szacunków wynosi około 10-20%). Wykorzystanie żelaza niehemowego jest znacznie mniejsze, na co wpływa nie tylko jego wiązanie z aktywnym nośnikiem, ale także obecność substancji antyżywieniowych (kwas fitynowy w ziarnach i kiełkach, kwas szczawiowy w szpinaku, ligniny w roślinach ściany komórkowe roślin, garbniki w herbacie czy kawie, wpływ ma także błonnik czy wapń jako antagonista żelaza).

Witam, aktualnie rozwiązuję pewien dylemat. Jak postępować w przypadku, gdy sportowcom zaleca się większą zawartość białek roślinnych, a z drugiej strony jako kolarz borykam się z niedoborami żelaza, w związku z czym zaleca się przyjmowanie go w formie głównie hemowej, która de faktycznie wyklucza wyższy stosunek białek roślinnych? Wolisz strawność czy żelazo? Ja osobiście rozwiązałam ten problem spożywając głównie białka roślinne i suplementując żelazo (to chyba najmniejsze zło), ale ciekawi mnie Wasze zdanie :). Dziękuję

Myślisz tu konstruktywnie, zawsze trzeba poruszyć kwestię znaczenia indywidualnych zasad żywieniowych w odniesieniu do indywidualności. Zalecenia dotyczące stosunku roślina vs. białek zwierzęcych jest ogólny, nie ma jasno określonych granic ani limitów. W praktyce nie powinno być problemu z wdrożeniem jadłospisu zawierającego około połowę białek roślinnych, gdyż zawsze dostarczysz odpowiednią ilość żelaza hemowego z otrzymanej reprezentacji źródeł zwierzęcych, a dodatkowo możesz sobie „pomóc” poprzez w tym mocne buliony mięsno-kostne, które są bardzo bogate w minerały. Jeśli oprócz całkowitej ilości żelaza w diecie (bez względu na jego pochodzenie i postać) zadbamy także o większą podaż witaminy C, która poprawia metabolizm żelaza, organizm nie powinien cierpieć na niedobór nawet przy znacznie większym stężeniu. obciążenie fizyczne (a w danej sytuacji nadal będziesz mieć możliwość suplementacji wspomagającej).

Witam, zastanawiam się czy to prawda, że kobiety generalnie mają większe zapotrzebowanie na żelazo. Podana wartość to aż 33mg. W przypadku mężczyzn różne źródła zgadzają się na dawkę 14 mg. Dzięki

To prawda, dotyczy to kobiet w okresie życia adolescencji – klimakterium, kiedy w cyklu miesięcznym następuje dość znaczna utrata żelaza. Wraz ze wzrostem obciążenia fizycznego (= sportowcy) wartość ta stale rośnie, ale zawsze jest to kwestia indywidualna.